Świadczenia pieniężne

Zasiłek stały
Zasiłek stały przysługuje na podstawie art. 37 ustawy o pomocy społecznej (t.j. Dz. U. 2018 poz. 1508 z późn.zm.) osobie pełnoletniej całkowicie niezdolnej do pracy z powodu wieku lub niepełnosprawności, samotnie gospodarującej albo pozostającej w rodzinie, jeżeli jej dochód, jak również dochód na osobę w rodzinie nie przekracza kryterium dochodowego, określonego w art. 8 ustawy o pomocy społecznej. Uprawnienie do zasiłku stałego ustala się na podstawie wywiadu środowiskowego przeprowadzonego w miejscu zamieszkania, zgromadzonej dokumentacji potwierdzającej sytuację rodzinną, majątkową, zdrowotną oraz na podstawie wywiadów środowiskowych u najbliższych członków rodziny zamieszkałych oddzielnie.

Zasiłek stały ustala się w wysokości:

  • w przypadku osoby samotnie gospodarującej – różnicy między kryterium dochodowym osoby samotnie gospodarującej, a dochodem tej osoby, z tym że kwota zasiłku nie może być wyższa niż 645 zł miesięcznie,
  • w przypadku osoby w rodzinie – różnicy między kryterium dochodowym na osobę w rodzinie, a dochodem na osobę w rodzinie.

Kwota zasiłku stałego nie może być niższa niż 30 zł miesięcznie.

Zgodnie ze znowelizowanymi przepisami ustawy o pomocy społecznej, osoba oczekująca na wydanie orzeczenia o stopniu niepełnosprawności lub orzeczenia o niezdolności do pracy ma prawo złożyć w ośrodku pomocy społecznej, wniosek o przyznanie zasiłku stałego wraz z potwierdzeniem złożenia wniosku o wydanie orzeczenia o stopniu niepełnosprawności lub orzeczenia o niezdolności do pracy.

Ośrodek pomocy społecznej przeprowadza rodzinny wywiad środowiskowy. Jeżeli w wyniku przeprowadzonego wywiadu środowiskowego ośrodek ustali, że osoba:



  • spełnia warunki do przyznania zasiłku stałego wynikające z art. 37 ust. 1 lub 4 ustawy o pomocy społecznej z wyłączeniem warunku całkowitej niezdolności do pracy - zawiesza postępowanie do czasu dostarczenia orzeczenia o stopniu niepełnosprawności lub orzeczenia o niezdolności do pracy. W okresie zawieszenia postępowania osoba otrzymywać będzie świadczenie w postaci zasiłku okresowego z urzędu (bez konieczności składania wniosku o jego przyznanie).
  • nie spełnia któregokolwiek z warunków do przyznania zasiłku stałego określonych w art. 37 ust. 1 lub 4 (tj. jej dochód lub dochód na osobę w rodzinie jest wyższy od kryterium dochodowego w pomocy społecznej, ma prawo do renty socjalnej, świadczenia pielęgnacyjnego, specjalnego zasiłku opiekuńczego, dodatku z tytułu samotnego wychowania dziecka i utraty prawa do zasiłku dla bezrobotnych na skutek upływu ustawowego okresu jego pobierania lub zasiłku dla opiekuna), z wyłączeniem warunku całkowitej niezdolności do pracy - gdyż dopiero ubiega się o wydanie stosownego orzeczenia – odmawia przyznania zasiłku stałego.

Jeśli po otrzymaniu orzeczenia o umiarkowanym lub znacznym stopniu niepełnosprawności albo orzeczenia o całkowitej niezdolności do pracy, osoba ubiegająca się o zasiłek stały, złoży orzeczenie w ośrodku pomocy społecznej w terminie:

  • do 60 dni od jego otrzymania - zawieszone postępowanie podejmuje się, a prawo do zasiłku stałego ustala się wstecz od miesiąca, w którym został złożony wniosek o przyznanie zasiłku stałego wraz potwierdzeniem złożenia wniosku o wydanie orzeczenia,
  • po upływie 60 dni od jego otrzymania - zawieszone postępowanie podejmuje się,a prawo do zasiłku stałego ustala się od miesiąca, w którym orzeczenie zostało dostarczone.

W przypadku, gdy uprawnienie do świadczenia nie obejmuje pełnego miesiąca, świadczenie przyznaje się za niepełny miesiąc, a kwotę świadczenia  ustala się, dzieląc pełne kwoty przez liczbę dni kalendarzowych tego miesiąca i mnożąc przez liczbę dni objętych świadczeniem.


Zasiłek okresowy
Zasiłek okresowy przysługuje na podstawie art. 38 ustawy o pomocy społecznej i skierowany jest do osób i rodzin bez dochodów lub o dochodach niższych niż ustawowe kryterium oraz zasobach pieniężnych nie wystarczających na zaspokojenie niezbędnych potrzeb życiowych, zwłaszcza ze względu na długotrwałą chorobę, niepełnosprawność, bezrobocie, możliwość nabycia uprawnień do świadczeń z innych systemów zabezpieczenia społecznego.
Zasiłek okresowy ustala się:

  • w przypadku osoby samotnie gospodarującej - do wysokości różnicy między kryterium dochodowym osoby samotnie gospodarującej a dochodem tej osoby, z tym że kwota zasiłku nie może być wyższa niż 418 zł miesięcznie,
  • w przypadku rodziny - do wysokości różnicy między kryterium dochodowym rodziny, a dochodem tej rodziny.

Kwota tak ustalonego zasiłku okresowego nie może być niższa niż 50 % różnicy między:

  • kryterium dochodowym osoby samotnie gospodarującej, a dochodem tej osoby,
  • kryterium dochodowym rodziny, a dochodem tej rodziny.

Kwota zasiłku okresowego nie może być niższa niż 20 zł. Okres, na jaki przyznane zostanie to świadczenie, ustala ośrodek pomocy społecznej na podstawie okoliczności sprawy.

  • zasiłek celowy i specjalny zasiłek celowy

Zasiłek celowy to świadczenie przyznawane na podstawie art. 39 ustawy o pomocy społecznej z przeznaczeniem na zaspokojenie niezbędnej potrzeby życiowej, a w szczególności: na pokrycie części lub całości kosztów zakupu żywności, leków   leczenia, opału, odzieży, niezbędnych przedmiotów użytku domowego, drobnych remontów i napraw w mieszkaniu, a także kosztów pogrzebu.

Specjalny zasiłek celowy jest świadczeniem przysługującym na podstawie art. 41 ustawy o pomocy społecznej i może być przyznany w szczególnie uzasadnionych przypadkach osobie lub rodzinie o dochodach przekraczających kryterium ustawowe - w wysokości nieprzekraczającej odpowiednio kryterium dochodowego osoby samotnie gospodarującej lub rodziny.

  • zasiłek celowy w sytuacji klęski żywiołowej lub ekologicznej

Zasiłek celowy z tyt. klęski żywiołowej lub ekologicznej jest świadczeniem przysługującym na podstawie art. 40 ust. 2 ustawy o pomocy społecznej i może być przyznany osobie albo rodzinie, które poniosły straty w wyniku klęski żywiołowej lub ekologicznej, jednocześnie pomimo wykorzystania własnych środków i możliwości, nie są w stanie zaspokoić niezbędnych potrzeb życiowych.. Zasiłek ten może być przyznany niezależnie od dochodu i może nie podlegać zwrotowi.

  • zasiłek celowy, zasiłek okresowy, pomoc rzeczowa pod warunkiem zwrotu

Świadczenie to może być przyznane w szczególnie uzasadnionych przypadkach osobie albo rodzinie o dochodach przekraczających kryterium dochodowe, ale pod warunkiem zwrotu części lub całości kwoty zasiłku (art. 41 ustawy o pomocy społecznej). Zasady zwrotu określa Uchwała nr XX/168/2004 Rady Gminy Mogilany z dnia 16 grudnia 2004 r. w sprawie trybu przyznawania oraz zasad zwrotu udzielanej pomocy w formie zasiłku celowego lub wydatków na pomoc rzeczową.

  • pomoc udzielana cudzoziemcom

Cudzoziemcom, przebywającym na terenie Rzeczypospolitej Polskiej na podstawie zaświadczenia lub zezwolenia (art. 170 i art.176 ustawy o cudzoziemcach) może być przyznawana pomoc w formie zasiłku celowego, a także w formie schronienia, posiłku oraz niezbędnego ubrania.

  • wynagrodzenie należne opiekunowi z tytułu sprawowania opieki przyznanie przez sąd

Świadczenie to wypłaca się w wysokości ustalonej przez sąd, opiekunowi prawnemu sprawującemu opiekę nad osobą całkowicie ubezwłasnowolnioną. Wynagrodzenie to obliczone w stosunku miesięcznym nie może przekraczać 1/10 przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw, bez wypłat nagród z zysku, ogłoszonego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego za okres poprzedzający dzień przyznania wynagrodzenia.

Udzielenie świadczeń w postaci wynagrodzenia za sprawowanie opieki nie wymaga przeprowadzenia rodzinnego wywiadu środowiskowego oraz wydania decyzji administracyjnej.