Nowe stawki za odbiór odpadów

Zgodnie z ustawą z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (t.j. Dz. U. z 2019 r. poz. 2010) właściciele nieruchomości, na których zamieszkują mieszkańcy są obowiązani ponosić opłatę za gospodarowanie odpadami komunalnymi. Gmina natomiast jest zobowiązana do zorganizowania odbierania w/w odpadów.

Zgodnie zatem z przywołaną ustawą, koszty odbioru odpadów komunalnych od właścicieli w/w nieruchomości obciążają właścicieli tych nieruchomości, gmina natomiast organizuje odbiór tychże odpadów, podpisując poprzedzoną publicznym przetargiem, umowę z wykonawcą. Na koszt odbioru odpadów, jaki musi ponieść właściciel nieruchomości bezpośrednio rzutują rzeczywiste koszty odbioru, składowania oraz zagospodarowania odpadów, które niestety cały czas rosną.

W konsekwencji ceny za odbiór odpadów wzrastają w zasadzie we wszystkich gminach w całej Polsce, a także i w Małopolsce. Bardzo wiele samorządów już podwyższyło stawki, bądź uczyni to w najbliższym czasie. W Liszkach koszt odbioru odpadów komunalnych od nowego roku będzie prawdopodobnie wynosił 29 zł. od osoby, w Krzeszowicach przypuszczalnie będzie wynosił około 27 zł od osoby, w Michałowicach około 24 zł od osoby, a w Skawinie około 25 zł od osoby.

• Główną przyczyną wzrostu cen za odbiór śmieci to podniesienie przez Rząd opłaty za korzystanie ze środowiska. Do końca 2017 roku, opłata za składowanie odpadów po mechaniczno-biologicznym przetwarzaniu wynosiła 24,15 zł za tonę. Niestety w następnych latach opłata ta ciągle wzrastała:
  • w 2018 r. wynosiła 140,00 zł za tonę,
  • w 2019 jest to 170,00zł za tonę,
  • a w 2020 roku będzie 270,00 zł za tonę odpadów.

W ciągu jednego roku opłata ta wzrosła o około 600 %, a w ciągu 3 lat o ponad 1100 %. Niestety nieuzasadniony wzrost opłaty za składowanie odpadów stawia w trudnej sytuacji gminy, związki i inne podmioty odpowiedzialne za zagospodarowanie odpadów. Jedną decyzją Rządu, gminy zostały zmuszone do podniesienia opłat, których skutki odczuwają wszyscy mieszkańcy Polski oraz naszej gminy.

• Tak drastyczne podniesienie przez Rząd opłaty za korzystanie ze środowiska, bezpośrednio przyczynia się także do wzrostu cen za przyjęcie odpadów segregowanych na Regionalnych Instalacjach Przetwarzania Odpadów Komunalnych. Przykładowo:
  • 3 lata wstecz cena za przyjęcie na instalacji 1 tony odpadów segregowanych wynosiła 10 zł za tonę,
  • w 2018 r. już 300 zł za tonę odpadów segregowanych,

natomiast w 2019 r. trzeba zapłacić aż 450 zł za tonę (przykład podany z Zakładu Utylizacji Odpadów w Myślenicach, gdzie na tą instalację trafiają również odpady z terenu naszej Gminy).

• Masa wytwarzanych odpadów zmieszanych, a głównie bioodpadów systematycznie wzrasta. W 2018 roku odebraliśmy ich rekordową masę tych odpadów. Przykładowo w 2016 roku z terenu Gminy odbierano 36 ton odpadów biodegradowalnych, w 2018 roku odebrano 168,46 ton odpadów, czyli ponad 4 razy tyle co 2 lata temu. Odpady biodegradowalne stanowią kolejny czynnik wzrostu cen. Koszt ich zagospodarowania na różnych instalacjach kształtuje się w przedziale od 600 zł do 900 zł za tonę.
• Kolejnym elementem systemu kształtującym znaczne wydatki jest PSZOK (Punkt Selektywnej Zbiórki Odpadów Komunalnych) oraz specyfika dostarczanych przez mieszkańców odpadów problematycznych jak np. odpady remontowo-budowlane czy niebezpieczne, których to zagospodarowanie wiąże się z wysokimi kosztami. Za tonę odpadów wielkogabarytowych na instalacjach trzeba zapłacić od 850 zł do 900 zł.
• Ponadto, pośrednio na gminach, a bezpośrednio na kieszeniach mieszkańców odbija się ograniczenie konkurencyjności. Inaczej było przed laty, gdy był indywidualny odbiór odpadów – duża ilość mniejszych wykonawców/ przedsiębiorców walczyła o klienta. W tej chwili na rynku pozostali tylko duzi przedsiębiorcy, którzy dyktują ceny. Nie ma co prawda żadnych dowodów, że przedsiębiorcy odbierający odpady, podzielili między siebie „rynek śmieciowy”, ale faktem jest, że w przetargach ogłaszanych przez gminy na odbiór odpadów, bardzo często ofertę składa tylko jeden wykonawca.

Jak bowiem wyżej wskazano, przywołana ustawa nie pozwala na płacenie części opłat przez Gminę. System gospodarki odpadami komunalnymi w gminie musi się zatem samofinansować, a to oznacza, że wydatki związane z odbiorem i wywozem odpadów oraz funkcjonowaniem całego systemu gospodarowania odpadami, muszą być pokryte wyłącznie z opłat od mieszkańców. W zamian za pobraną opłatę za gospodarowanie odpadami komunalnymi gmina zobowiązania jest zapewnić właścicielom nieruchomości pozbywanie się wszystkich rodzajów odpadów komunalnych. Gmina nie może dopłacać do systemu chociażby po przez przesunięcie środków z innych zadań. Środki z opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi nie mogą być też wykorzystane na cele niezwiązane z pokrywaniem kosztów funkcjonowania systemu gospodarowania odpadami komunalnymi.