Z danych statystycznych Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego wynika, że większość wypadków przy pracy w gospodarstwie rolnym jest spowodowana upadkami. W roku 2024 do Oddziału Regionalnego Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego w Krakowie, zgłoszono 28 zdarzeń wypadkowych w kategorii upadek osób, co stanowi ponad 50% w ogólnej liczbie wypadków. Najczęściej do wypadków dochodziło w wyniku upadku z drabin, schodów oraz na nawierzchniach podwórzy, pól, ciągów komunikacyjnych czy nawierzchniach w pomieszczeniach inwentarsko-gospodarczych. Częstą przyczyną upadków był nieprawidłowy sposób wchodzenia i schodzenia z drabin, podestów i rusztowań, zły stan nawierzchni (nierówne, śliskie, grząskie) oraz nieużywanie odpowiedniego obuwia.

W okresie zimowym rolnicy narażeni są na upadki, częściej niż w okresie letnim. Krótszy dzień pracy, niesprzyjające warunki atmosferyczne, takie jak: opady śniegu, gołoledź, mogą powodować istotne zagrożenie wypadkowe. Bardzo ważne jest by w tym okresie zadbać o bezpieczeństwo. Jednej z kampanii prewencyjnej KRUS przyświeca hasło: „Rola rolnika, by upadku unikał”, która ma na celu: zmianę świadomości i postaw rolników w zakresie zapobiegania upadkom przy pracy w rolnictwie.

Aby zmniejszyć ryzyko wystąpienia upadków należy: 

- wyrównać, utwardzić nawierzchnię podwórza, zadbać o właściwe odprowadzenie wód opadowych; 

- zachować porządek w obejściu, zadbać o stan techniczny ciągów komunikacyjnych oraz ich czystość i właściwe rozmieszczenie;

- stosować oświetlenie podwórzy, wymieniać uszkodzone żarówki, dokonywać systematycznego przeglądu instalacji elektrycznej;

- likwidować śliskość nawierzchni poprzez usuwanie śniegu, posypywanie materiałem sypkim np. piaskiem, popiołem lub solą gospodarczą;

- zadbać o stan techniczny schodów (zniwelować uszczerbki), zamontować poręcze, zewnętrzne stopnie schodów pokryć matami antypoślizgowymi;

- sprawdzać stan stopni w maszynach gospodarczych, drabinach i podestach przed ich użyciem;

- stosować właściwe obuwie robocze; zmniejszające niebezpieczeństwo poślizgnięć i potknięć, tj. na protektorowej (antypoślizgowej) podeszwie, które powinny chronić również przed innymi urazami, np. skręceniem, zwichnięciem, dlatego obuwie powinno przylegać do kostek i posiadać metalowy podnosek;

- czyścić obuwie po każdej pracy, zniszczone i stare eliminować z użytkowania. Obuwie dostosowywać do panujących warunków atmosferycznych i planowanej pracy;

- zadbać o odpowiednią odzież, zapewniającą ochronę termiczną w okresie zimowym; • zabezpieczyć studzienki i szamba pokrywami i barierami ochronnymi.

Fot. M. Skarbiński